Nieuwe eDNA test geeft al binnen 2 weken uitslag of je mag isoleren

Veel vleermuizen en vogels nestelen zich graag tussen je muren of onder het dak. En sommigen zijn wettelijk beschermd. Ecologisch onderzoek naar de aanwezigheid duurde tot nu toe maandenlang, en kost een hoop geld.

Gelukkig is er nu een snellere, betrouwbare manier om dit te checken: de eDNA-methode. Sinds 7 maart 2025 is deze onderzoeksmethode officieel erkend in de Omgevingsregeling. Daarmee is het een volwaardig alternatief voor een ecologisch onderzoek — én een stuk sneller én goedkoper.

Een eDNA-onderzoek (environmental DNA) controleert of er vleermuizen in je spouwmuur of onder je dak leven. Dat gebeurt niet met camera’s of nachtwacht-observaties, maar met een slimme DNA-test. Een expert neemt een klein monster uit je muur (bijvoorbeeld wat stof of uitwerpselen), en stuurt dat naar een lab.

Daar wordt onderzocht of er sporen van vleermuis-DNA in zitten. Zo weet je snel en nauwkeurig of je rekening moet houden met beschermde dieren — zónder ze te storen.

Waarom is dit nodig?

Volgens de Omgevingswet mag je beschermde dieren niet verstoren. Dat betekent: geen nesten weghalen, geen verblijfplaatsen afsluiten, en geen dieren opsluiten met isolatiemateriaal. Doe je dat wel? Dan riskeer je een hoge boete, en kan de isolatie zelfs stilgelegd worden.

Een eDNA-onderzoek helpt je dit te voorkomen. Zo regel je je isolatie op een natuurvriendelijke én wettelijk veilige manier.

• Snel resultaat – binnen twee weken weet je waar je aan toe bent
• Hoge nauwkeurigheid – zelfs sporen die je niet met het oog ziet, worden opgespoord
• Lagere kosten – veel goedkoper dan een volledig ecologisch onderzoek
• Hele jaar door mogelijk – dus geen seizoensbeperkingen
• Dier- en milieuvriendelijk – je stoort de dieren niet tijdens het onderzoek

Een eDNA-onderzoek kost € 379 en is daarmee een stuk voordeliger dan een traditioneel ecologisch onderzoek, dat schommelt rond de € 2500 — afhankelijk van de duur en het aantal inspectierondes. Bovendien heb je bij eDNA binnen twee weken duidelijkheid, terwijl een ecologisch onderzoek vaak maanden duurt en seizoensafhankelijk is. Je bespaart dus niet alleen geld, maar ook veel tijd.

🟢 Negatieve test (geen vleermuis-DNA gevonden)
Je mag je woning isoleren zonder aanvullende maatregelen.

🔴 Positieve test (wel vleermuis-DNA gevonden)
Dan moet je natuurvriendelijk isoleren, zodat de dieren niet worden verstoord. Dat betekent dat je o.a.: 

• Vleermuizen de kans moet geven om uit te vliegen met zogeheten exclusion flaps 
• Moet wachten tot buiten het kraamseizoen of de winterslaap
• Een klein deel van de spouw moet vrijhouden als rustplek

eDNA is vooral interessant:

• Als je snel wilt weten of isoleren mogelijk is in jouw woning
• Als je in een gebied woont waar nog géén SMP of pre-SMP is (gebiedsgerichte natuuraanpak)
• Als je geen extra budget hebt voor de dure ecologische onderzoeken

Een mooie stap om woningen sneller te kunnen isoleren en te zorgen voor de natuur! Goed om te weten: de isolatie installateurs waar homeQgo mee samenwerkt, regelen het eDNA-onderzoek voor jou.

Geschreven door: Claudia Vrancken, content marketeer homeQgo
Gecontroleerd door: Emiel Jansen, duurzaamheidsexpert homeQgo