Hoe duurzaam zijn de Olympische Spelen van Parijs 2024?
De Olympische Spelen van Parijs 2024 werden aangekondigd met grote beloftes op het gebied van duurzaamheid. Het evenement, dat zich profileert als de "groenste Spelen ooit", heeft ambitieuze doelen gesteld om de ecologische voetafdruk drastisch te verkleinen en een voorbeeld te stellen voor toekomstige internationale sportevenementen. Maar terwijl de wereld toekijkt, rijst de vraag of Parijs deze ambities kan waarmaken.
Gepubliceerd op: 31 juli 2024
Duurzaamheidsdoelstelling onrealistisch
Een van de meest prominente doelstellingen van Parijs 2024 is het halveren van de CO₂-uitstoot in vergelijking met eerdere edities, zoals de Spelen van Rio 2016 en Londen 2012. Waar de uitstoot toen respectievelijk 3,6 en 3,4 miljoen ton bedroeg, mikt Parijs op een uitstoot van ongeveer 1,75 miljoen ton CO₂. De aanvankelijke doelstelling was 1,58 miljoen ton CO₂, maar die hebben ze inmiddels al moeten bijschaven wegens “niet realistisch”.
Duurzaamheidsinspanningen
Bestaande en tijdelijke locaties
Een van de opvallendste maatregelen is het gebruik van bestaande en tijdelijke locaties voor 95% van de wedstrijden. Hierdoor wordt de noodzaak om nieuwe stadions te bouwen sterk verminderd, wat niet alleen de ecologische voetafdruk verlaagt, maar ook de rijke architectuur en het erfgoed van Parijs benadrukt. Voor de nieuwbouw, zoals het zwemstadion en het olympisch dorp in Seine-Saint-Denis, wordt gebruik gemaakt van koolstofarme ontwerpen en duurzame materialen.
Gebruik van hernieuwbare energie
Daarnaast zet de organisatie in op het gebruik van hernieuwbare energie, met als doel alle wedstrijdlocaties van groene stroom te voorzien. Dit wordt bereikt door de inzet van zonne-energie en windenergie, aangevuld met Garanties van Oorsprong om de resterende energievraag te dekken.
Duurzamere catering
Ook op het gebied van catering wordt duurzaamheid nagestreefd; bijna 60% van de maaltijden in het olympisch dorp zal vegetarisch zijn, en 80% van de ingrediënten lokaal geproduceerd.
Daarnaast is het halveren van de hoeveelheid wegwerpplastic tijdens de Spelen een doel. Om dit voor elkaar te krijgen, wordt er een innovatief distributiesysteem voor de drankverkoop geïmplementeerd: er komen tappunten voor dranken op basis van een statiegeldsysteem en hergebruik van bekers. Plastic flessen die echt niet kunnen worden vermeden, worden gerecycleerd.
Duurzaam vervoer
Tijdens de Olympische Spelen van Parijs 2024 krijgt duurzaam vervoer, zoals fietsen, elektrische auto's en openbaar vervoer, absolute prioriteit. Alle sportlocaties zijn toegankelijk met het openbaar vervoer, en op wedstrijddagen is dit gratis voor bezoekers met een toegangsbewijs. Olympische officials en sporters zullen gebruikmaken van schone auto's om hun impact op het milieu te minimaliseren. Bovendien ligt 80% van de wedstrijdlocaties binnen 10 km van het olympisch dorp, en worden er nieuwe fietspaden en 10.000 extra fietsenstallingen aangelegd om een naadloze verbinding te garanderen.
Kritiek en uitdagingen
Olympisch surfen in Tahiti
Ondanks deze inspanningen zijn er ook kritische geluiden. Een van de grootste controverses betreft het olympisch surfen, dat plaatsvindt op het eiland Tahiti, 15.000 (!) kilometer van Parijs. Het plan om een nieuwe jurytoren te bouwen op het koraalrif van Teahupoo leidde tot wereldwijde verontwaardiging vanwege de mogelijke schade aan het kwetsbare ecosysteem. Uiteindelijk werd er een compromis bereikt waarbij de toren werd aangepast, maar de kritiek blijft dat deze beslissing ingaat tegen de duurzaamheidsambities van de Spelen.
Koelsysteem olympisch dorp
Daarnaast is er wantrouwen tegen het koelsysteem in het olympisch dorp. Hoewel het systeem ontworpen is om zonder airconditioning de temperatuur te reguleren, hebben meerdere landen, waaronder Nederland, besloten om eigen airconditioners mee te nemen. Dit roept vragen op over de effectiviteit en het vertrouwen in de duurzame oplossingen die zijn geïmplementeerd.
Compensatie CO₂-uitstoot
Bovendien is er kritiek op de manier waarop de CO₂-uitstoot wordt gecompenseerd. De organisatie heeft aangekondigd te investeren in bosbehoudsprojecten in Kenia en Guatemala, maar experts wijzen erop dat slechts een deel van de voetafdruk op deze manier wordt gecompenseerd. Volgens Benja Faecks van Carbon Market Watch is er een complete transformatie van het model van de Spelen nodig.
Verbetersuggesties
Evenementen over meerdere landen
Een belangrijke overweging is het verspreiden van evenementen over meerdere landen om de druk op één locatie te verminderen en het aantal benodigde vliegreizen te beperken. Want al die atleten, hun team en de toeschouwers moeten natuurlijk op locatie geraken. Maar dit zorgt voor een enorme CO₂-uitstoot, maar liefst 30-40% van het totaal volgens cijfers van Carbon Market Watch.
Meer transparantie over duurzaamheid
Daarnaast is er een sterke behoefte aan meer transparantie en onafhankelijke evaluatie van duurzaamheidsmaatregelen. Op dit moment beoordeelt een organiserend land zichzelf na afloop van de Spelen, in samenwerking met het Internationaal Olympisch Comité. Vergelijkbaar met een slager die zijn eigen vlees keurt. Hoezo objectief?
Conclusie
Hoewel de organisatie van de Olympische Spelen van Parijs 2024 inspanningen hebben geleverd om duurzaamheid te bevorderen, zijn er nog enorme uitdagingen te overwinnen. Door kritisch te evalueren en het complete model te durven omgooien, kunnen de Olympische Spelen echt een voorbeeld worden van duurzaamheid in de sportwereld.
Geschreven door: Claudia Vrancken, content marketeer homeQgo
Gecontroleerd door: Emiel Jansen, duurzaamheidsexpert homeQgo