Een buffervat is een onderdeel van een warmtepompsysteem. Maar wat is een buffervat precies en hoe werkt het? Op deze pagina staat alles wat je moet weten over buffervaten voor warmtepompen, inclusief de kosten en de voor- en nadelen.
Een buffervat is een externe opslagtank waarin warmte wordt opgeslagen die door de warmtepomp is geproduceerd. Dit vat wordt geïnstalleerd tussen de warmtepomp en het warmte-afgiftesysteem (zoals vloerverwarming en/of radiatoren). Het buffervat zorgt ervoor dat het (teveel) opgewarmde water niet direct verloren gaat en beschikbaar blijft voor later gebruik.
Het buffervat is dus de buffer tussen het verwarmingssysteem en de warmtepomp. Hij zorgt ervoor dat de warmtepomp minder vaak hoeft in te schakelen. Dit verlaagt het energieverbruik en vermindert slijtage van de warmtepomp.
Het is niet altijd noodzakelijk om een warmtepomp met buffervat te installeren. Het is vooral nuttig wanneer het verwarmingssysteem weinig water nodig heeft. Bijvoorbeeld bij systemen waar je de temperatuur per kamer apart regelt, bij (kleine) vloerverwarming systemen of bij lage temperatuur radiatoren. Het buffervat helpt de warmtepomp om niet steeds aan en uit te gaan, wat energie bespaart en de warmtepomp langer mee laat gaan. In een hybride systeem, waar de warmtepomp samenwerkt met een cv-ketel, zorgt een buffervat ervoor dat de warmte beter verdeeld wordt. Bij lucht-water warmtepompen is het handig tijdens de ontdooicyclus, zodat je huis warm blijft tijdens het ontdooien van de pomp.
Als je warmtepomp het vermogen kan aanpassen aan de vraag of als de warmtevraag in huis constant is, zoals in huizen zonder aparte temperatuurregeling per kamer, is een buffervat vaak niet nodig. De warmtepomp kan dan zonder problemen werken zonder steeds aan en uit te gaan.
De ontdooicyclus is een proces bij lucht-water warmtepompen waarbij de warmtepomp tijdelijk stopt met het verwarmen van je huis om bevroren condens (ijs) van de buitenunit te verwijderen. Dit gebeurt wanneer de buitentemperatuur laag is en er vocht in de lucht zit, wat kan leiden tot ijsvorming op de buitenunit. IJs op de warmtepomp vermindert de efficiëntie, omdat het de luchtstroom belemmert.
Tijdens de ontdooicyclus draait de warmtepomp tijdelijk omgekeerd om warmte uit het verwarmingssysteem te halen en daarmee het ijs op de buitenunit te smelten. Dit proces duurt meestal een paar minuten, waarna de warmtepomp weer normaal verder gaat met verwarmen. Een buffervat kan in deze periode warmte leveren, zodat je huis warm blijft terwijl de warmtepomp ontdooit.
De werking van een buffervat is relatief makkelijk: wanneer de warmtepomp warmte produceert, wordt deze opgeslagen in het buffervat. Als het verwarmingssysteem de warmte niet meteen nodig heeft, blijft deze in het vat tot er wél warmtevraag is. Op die manier kan de warmtepomp werken zonder telkens opnieuw te hoeven opstarten. Zodra er een warmtevraag is terwijl de warmtepomp is uitgeschakeld, bijvoorbeeld wanneer de temperatuur in huis daalt, wordt eerst de warmte uit het buffervat gebruikt om het afgiftesysteem (zoals vloerverwarming of radiatoren) van warmte te voorzien.
De kosten van een warmtepomp met buffervat variëren sterk, afhankelijk van het type warmtepomp, de grootte van het buffervat en de installatiekosten. Over het algemeen kun je rekening houden met de volgende prijzen:
- Buffervat: €500 tot €2000, afhankelijk van de grootte en isolatie.
- Installatiekosten: €500 tot €1500, afhankelijk van de complexiteit van de installatie.
- Totale kosten (warmtepomp + buffervat): €6000 tot €15.000, afhankelijk van het systeem.
Op warmtepompinstallaties krijg je subsidie. Het buffervat valt hier ook direct onder.
Nee, niet alle warmtepompen hebben een buffervat nodig. Of een buffervat nodig is, hangt af van de specificaties van jouw warmtepomp en afgiftesysteem. In sommige gevallen, zoals bij een goed afgesteld vloerverwarmingssysteem, kan de vloer zelf als thermische buffer dienen. Bij warmtepompen met een laag minimumvermogen kan een buffervat overbodig zijn.
Een buffervat en een warmtepompboiler lijken op elkaar, maar ze hebben verschillende functies. Een buffervat slaat verwarmingswater op en helpt om de warmtebehoefte van je huis te balanceren. Een warmtepompboiler daarentegen is specifiek bedoeld voor de productie van sanitair warm water (zoals voor douche en keuken). Beide kunnen naast elkaar worden gebruikt, afhankelijk van de verwarmingsbehoefte en beschikbare ruimte.
De grootte van het buffervat hangt af van het vermogen van de warmtepomp en de verwarmingsvraag van het gebouw. Een veelgebruikte vuistregel is 20 liter opslag per kW vermogen van de warmtepomp. Voor een warmtepomp van 8 kW zou je dus een buffervat van 160 liter nodig hebben.
Nee, een expansievat en een buffervat hebben verschillende functies. Een expansievat vangt drukverschillen op in het verwarmingssysteem, terwijl een buffervat warmte opslaat.
Als je al een boiler hebt voor sanitair warm water, kan een buffervat nog steeds nuttig zijn voor de centrale verwarming. De twee systemen kunnen naast elkaar werken, waarbij de boiler zorgt voor warm tapwater en het buffervat voor de verwarming.
Een buffervat is niet verplicht, maar wordt vaak sterk aangeraden bij bepaalde types warmtepompen, vooral als je gebruik maakt van zone-regeling of als de warmtepomp anders te vaak aan- en uit zou schakelen.
4 juli 2024
Ineens (gedeeltelijk) overschakelen van een cv-ketel naar een warmtepomp, is een grote stap richting het verduurzamen van je woning. Er zijn wel verschillende factoren waar je rekening mee moet houden om optimaal te profiteren van de voordelen van een warmtepomp. Lees hier verder
24 mei 2024
In het nieuwe regeerakkoord staat dat het vanaf 2026 niet langer verplicht is om een hybride warmtepomp te installeren als je cv-ketel het begeeft. Waarom is het dan toch nog de moeite waard? Lees hier verder
16 mei 2024
We leggen uit welke beslissingen zijn genomen in het regeerakkoord over het verduurzamen van je huis en wat dit voor jou betekent. Lees hier verder